ZASADY OGÓLNE
Podejdź, jeśli to możliwe, do osoby poszkodowanej i dokonaj oceny stanu zdrowia, sprawdź czy jest przytomna, czy odpowiada logicznie na twoje pytania, czy potrafi powiedzieć jak się nazywa, zapytaj jak się czuje i na co się skarży itp. W przypadku osób nieprzytomnych sprawdź oddech i tętno (jak to zrobić w rozdziale „Osoba nieprzytomna”).
Pozwoli ci to określić kolejność dalszego postępowania:
- Gdy nie ma oddechu – zastosuj sztuczne oddychanie.
- Gdy nie ma tętna – rozpocznij masaż zewnętrzny serca.
- Gdy jest krwawiąca rana – spróbuj ją zatamować.
- Gdy podejrzewasz złamanie, a osoba ranna jest niespokojna, spróbuj je unieruchomić.
- W każdym przypadku, gdy jest to konieczne, wezwij pomoc, gdy nie masz telefonu, poproś kogoś o jak najszybsze powiadomienie pogotowia ratunkowego. Pozostawienie osoby ciężko rannej samej jest zawsze ryzykowne, gdy jednak jesteś sam, udziel pierwszej pomocy, zabezpiecz ciało przed wychłodzeniem i zawiadom ratwoników.
- Uspokój ofiarę i sam zachowaj spokój. Nerwy i nadmierny pośpiech są złymi doradcami, ratowanemu ma się udzielać twoje opanowanie, a nie zdenerwowanie.
- Nie podawaj żadnych płynów ani tabletek osobie nieprzytomnej lub półprzytomnej, jak również osobom z podejrzeniem wewnętrznych obrażeń.
- Zabezpiecz przed utratą ciepła okrywając osobę ratowaną (kurtką, folią NRC).
- Czekaj na przybycie pogotowia lub osoby wykwalifikowanej w udzielaniu pomocy.
Musisz pamiętać też o swoim bezpieczeństwie: nie narażaj siebie na niepotrzebne ryzyko, nie staraj się dotrzeć w miejsce o dużej ekspozycji, czasem wystarczy sam kontakt głosowy, żeby zorientować się w sytuacji.
Unikaj kontaktu z krwią osoby rannej i innym płynami ustrojowymi, pamiętaj, że są to potencjalne źródła zakażenia niektórymi chorobami wirusowymi, m.in. zapalenia wątroby t. B i C, AIDS. Najlepiej wszystkie czynności wykonuj w jednorazowych gumowych rękawiczkach, a do sztucznego oddechu używaj specjalnych folii ochronnych.