WYCHŁODZENIE, WYCZERPANIE

Wychłodzenie (hipotermia):

Do wychłodzenia ciała zagrażającego życiu nie jest niezbędny mróz, wystarczy temp. około 0°C oraz wilgoć i silny wiatr. Dodatkowo sprzyja temu zbyt lekka lub przemoczona odzież, zły stan ogólny, wyczerpanie, wiek (bardziej zagrożone małe dzieci i osoby starsze), spożycie alkoholu i niektórych leków.

Objawy:

• okres obronny (temp. głęboka ciała, mierzona nie pod pachą, ale w odbycie lub błonie bębenkowej ucha 36-35°C) – zachowana świadomość, bladość powłok, drżenie mięśni, bóle kończyn, przyśpieszony i pogłębiony oddech, przyśpieszone tętno
• okres wyczerpania (temp. 34-30°C) – zaburzenia świadomości, spowolnienie umysłowe, apatia, brak drżenia mięśniowego, zmniejszone odczuwanie bólu, zmniejszenie częstości oddechów i tętna, niezgrabne ruchy
• okres porażenia (temp. <30°C) – utrata przytomności, porażenie wiotkie mięśni, brak czucia bólu, bardzo wolna akcja serca, długie przerwy w oddychaniu, niewyczuwalne tętno na obwodzie (tętnica promieniowa) okres końcowy (temp. < 28°C) – śmierć kliniczna (zatrzymanie oddechu, krążenia)

Po pierwsze zabezpiecz przed dalszym wychłodzeniem. Jeśli to możliwe, przebierz osobą wychłodzoną w suchą odzież, włóż w śpiwór, okryj kurtką, specjalną folią, chroń przed wiatrem. Jeśli nie masz czym okryć, zastosuj metodę „ciało do ciała”.

Jeżeli osoba wychłodzona jest przytomna podaj do picia gorącą i osłodzoną herbatę.
Gdy trzeba, podejmij sztuczne oddychanie i masaż serca.

Uwaga! Zasadą w przypadku hipotermii jest prowadzenie akcji resuscytacyjnej aż do ogrzania organizmu, dlatego kontynuuj działania ratownicze tak długo, jak możesz.

Nie podawaj alkoholu (zwiększy tylko utratę ciepła), nie rozcieraj kończyn, nie pozwalaj na wykonywanie żadnych ruchów. Przetoczenie zalegającej w kończynach zimnej krwi do ogrzanego tułowia i zmieszanie z cieplejszą krwią grozi śmiercią.

Wyczerpanie:

Oznacza zużycie zasobów energetycznych i załamanie się funkcji wegetatywnych ważnych dla życia narządów. Przy braku pomocy kończy się śmiercią.
Każdy dysponuje indywidualnym zasobem sił, zależnym od wielu różnych czynników: wieku, kondycji, stanu zdrowia, poziomu intelektualnego, cech charakteru, czynników psychicznych.

Objawy: znacznie nasilone zmęczenie, trudności w poruszaniu się, utrudnione nawiązanie kontaktu  logicznego, apatia, a następnie senność, utrata przytomności oraz niewydolność układu krążenia i oddechowego.

Jeśli osoba ratowana jest przytomna, podaj do zjedzenia szybko przyswajalne produkty spożywcze jak cukier, glukoza, czekolada, gorąca słodzona herbata. Zabezpiecz przed dalszą utratą ciepła i wychłodzeniem. W przypadku osoby nieprzytomnej kontroluj oddech i tętno.